4. BiÓu diÔn ch÷ quèc ng÷ trong CNTT
4.1 BiÓu diÔn ch÷ quèc ng÷ trªn thiÕt bÞ ®a vµo
Bµn phÝm ch÷ ViÖt
XuÊt ph¸t tõ ®Æc trng cña c¸ch ghi ©m ch÷ ViÖt, thãi quen sö dông ch÷ ViÖt cña ngêi ViÖt, c¸c thiÕt bÞ ®a th«ng tin vµo cÇn ph¶i ph¶n ¸nh ®îc ®Æc trng cña ch÷ ViÖt: cã c¸c biÓu diÔn phÝm cho ch÷ c¸i tiÕng ViÖt vµ thanh, tøc lµ cÇn cã mét ¸nh x¹ tõ c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña ch÷ ViÖt vµo tæ hîp c¸c phÝm trªn bµn phÝm.
Mäi c¸ch bè trÝ bµn phÝm ®Ó ®a ch÷ ViÖt vµo ®· ®îc sö dông cho ®Õn nay ®Òu dùa trªn nÒn t¶ng bµn phÝm chuÈn c«ng nghiÖp mÆc ®Þnh. §©y lµ mét rµng buéc thùc tÕ cña thÞ trêng hiÖn t¹i. Kh«ng cã ®Ò nghÞ nµo vÒ bé bµn phÝm chØ tho¶ m·n riªng c¸c ®Æc thï ch÷ ViÖt còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu, v× ViÖt nam kh«ng tù s¶n xuÊt ra bµn phÝm cña riªng m×nh. C¸c ¸nh x¹ tõ ®Æc trng ch÷ ViÖt vµo bµn phÝm ®Òu hoÆc: sö dông mét sè phÝm ®· cã s½n trªn bµn phÝm mÆc ®Þnh, lµm béi t¶i chøc n¨ng cho mét sè phÝm ®Ó cã thÓ biÓu diÔn ch÷ ViÖt; hoÆc dïng tæ hîp mét vµi phÝm ®i liÒn ®Ó diÔn gi¶i cho ch÷ ViÖt. C¸ch thø nhÊt sÏ sö dông vµ lµm thay ®æi c¸c tÇng biÓu diÔn trªn bµn phÝm. C¸ch thø hai thùc chÊt ®ßi hái cã thªm xö lÝ cña phÇn mÒm, do ®ã vÊn ®Ò ¸nh x¹ tõ ®Æc trng ng«n ng÷ vµo bµn phÝm kh«ng ®¬n thuÇn chØ dõng ë møc nµy mµ cßn cã thÓ bao gåm c¸c ho¹t ®éng cña møc xö lÝ. ViÖc t¸ch b¹ch râ c¸c møc kh¸c nhau trong xem xÐt lµ ®iÒu cÇn thiÕt. Mäi xö lÝ phô víi bµn phÝm ®Òu ph¶i xÐt thªm ë tÇng xö lÝ, t¸ch biÖt víi tÇng x¸c ®Þnh biÓu diÔn th«ng tin.
Cho tíi nay ®· cã ba ®Ò nghÞ vÒ biÓu diÔn c¸c thµnh phÇn c¬ së ch÷ ViÖt trªn bµn phÝm ®îc ®a vµo cµi ®Æt vµ sö dông: Telex, VNI vµ bµn phÝm chuÈn TCVN 6064. C¸c ®Ò nghÞ Telex vµ VNI, theo mét nghÜa nµo ®ã, kh«ng hoµn toµn lµ biÓu diÔn c¸c thµnh phÇn c¬ së cña ch÷ ViÖt trªn bµn phÝm, chóng b¾t buéc ph¶i bao hµm yÕu tè xö lÝ thªm trong ®ã. B¶ng t¬ng øng tõ ®Æc trng ng«n ng÷ vµo c¸ch biÓu diÔn bµn phÝm ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Ch÷ c¸i vµ thanh |
TCVN 6064 |
Telex |
VNI |
huyÒn |
5 |
f |
2 |
hái |
6 |
r |
3 |
ng· |
7 |
x |
4 |
s¾c |
8 |
s |
1 |
nÆng |
9 |
j |
5 |
A-Z |
nh bµn phÝm gèc |
nh bµn phÝm gèc |
nh bµn phÝm gèc |
a-z |
nh bµn phÝm gèc |
nh bµn phÝm gèc |
nh bµn phÝm gèc |
¡ |
! |
AW |
A8 |
¢ |
@ |
AA |
A6 |
£ |
# |
EE |
E6 |
¤ |
$ |
OO |
O6 |
¥ |
{ |
OW |
O7 |
¦ |
} |
UW |
U7 |
§ |
0 |
DD |
D9 |
¨ |
1 |
aw |
a8 |
© |
2 |
aa |
a6 |
ª |
3 |
ee |
e6 |
« |
4 |
oo |
o6 |
¬ |
[ |
ow |
o7 |
|
] |
uw |
u7 |
® |
0 |
dd |
d9 |
dÊu ®ång |
_ |
kh«ng cã |
kh«ng cã |
NhËn xÐt:
C¸c phÝm gèc, mµ TCVN 6064 ®· lÊy ®Ó ®Þnh nghÜa cho ch÷ ViÖt, ®îc chuyÓn sang c¸c møc bµn phÝm 3 vµ 4 (cã dïng phÝm Alt). Do ®ã cã t¬ng øng 1-1 gi÷a c¸c ®Æc trng ng«n ng÷ vµ bè trÝ bµn phÝm. Cã thÓ in ch÷ lªn bµn phÝm ®Ó ngêi dïng dÔ nhËn d¹ng. Tr¸i l¹i, c¸c c¸ch ¸nh x¹ theo Telex vµ VNI kh«ng thÓ nµo in ch÷ vµo phÝm ®Ó dÔ dµng nhËn d¹ng ®îc ngoµi viÖc häc thuéc lßng qui t¾c.
C¸c ®Ò nghÞ biÓu diÔn bµn phÝm theo kiÓu Telex vµ VNI ®Òu ®ßi hái cã c¸c xö lÝ phô ®Ó ph©n biÖt c¸c tæ hîp phÝm khi nµo biÓu diÔn cho ch÷ ViÖt, do tÝnh kh«ng ®¬n trÞ cña t¬ng øng ®Æc trng ng«n ng÷ vµ phÝm. Mét yªu cÇu rÊt quan träng víi c¸c cµi ®Æt cho nh÷ng kiÓu bµn phÝm nµy lµ ph¶i t¸ch b¹ch gi÷a yªu cÇu tèi thiÓu ®a vµo ®Æc trng ch÷ ViÖt víi c¸c kh¶ n¨ng xö lÝ ng«n ng÷ cao cÊp.
C¸ch gâ ch÷ ViÖt
ViÖc ®a th«ng tin ch÷ ViÖt vµo m¸y tÝnh thùc chÊt lµ mét d·y c¸c t¸c ®éng trªn bµn phÝm, thÓ hiÖn cho c¸c ©m tiÕt vµ tõ trong tiÕng ViÖt. Trong qu¸ tr×nh ®a vµo nµy, c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña ch÷ ViÖt ®îc tæ hîp víi nhau ®Ó võa ®îc ghi nhí vµo bé nhí, võa cho h×nh ¶nh ngêi dïng c¶m nhËn ®îc. Do ®ã vÊn ®Ò nãi tíi ë ®©y lµ c¸ch gâ phÝm, hay c¸ch kÕt hîp c¸c phÝm ®· gâ ®Ó t¹o ra h×nh ¶nh c¸c tõ mµ ngêi dïng hiÓu ®îc (®Ó ®a c¸c tõ vµo m¸y tÝnh). VÊn ®Ò chñ yÕu ®èi víi ch÷ ViÖt lµ viÖc tæ hîp dÊu thanh víi nguyªn ©m nµo trong ©m tiÕt. Trong c¸ch gâ ch÷ ViÖt vµo m¸y tÝnh cã ph©n biÖt ra hai møc gâ:
Møc c¬ së: dÊu thanh ph¶i ®îc gâ ngay sau nguyªn ©m mang dÊu thanh. Cho phÐp thay ®æi dÊu thanh khi võa gâ xong nguyªn ©m.
Møc th«ng minh: cho phÐp tho¶ m·n yªu cÇu nh møc c¬ së nhng ngoµi ra cho phÐp viÖc gâ dÊu thanh sau khi ®· gâ xong toµn bé ©m tiÕt (khi ®ã cÇn cã thªm xö lÝ cña phÇn mÒm dùa trªn b¶ng qui t¾c ®Æt dÊu thanh cña Hoµng Phª - xem Phô lôc 1).
ViÖc thu nhËn kÝ tù gâ vµo nh vËy còng cÇn ®îc xem xÐt t¸ch biÖt víi viÖc hiÓn thÞ vµ t¸i t¹o t¸c ®éng cña sù tæ hîp c¸c phÝm gâ vµ hiÓn thÞ cho ngêi dïng biÕt. Thùc chÊt c¸c bé gâ ®Òu bao hµm yÕu tè xö lÝ c¶ bµn phÝm, xö lÝ lu tr÷ vµ xö lÝ hiÓn thÞ trªn mµn h×nh. §Ó cã thÓ xem xÐt vÊn ®Ò mét c¸ch râ rµng, ®iÒu kiÖn c¬ b¶n lµ ph¶i t¸ch b¹ch c¸c tiÕn tr×nh nµy vµ bè trÝ riªng mét bé phËn ®iÒu khiÓn phèi hîp c¸c tiÕn tr×nh ®ã.
Trë l¹i | Lªn ®Çu trang | Xem tiÕp |